Preventorium Georges Born
na de overname door het Zeepreventorium
Georges Born
Home » Preventoriums » Georges Born 1969-...
Le préventorium Georges Born, à partir de la reprise par le Préventorium Marin jusqu'à sa ferméture quelques années plus tard.

De Georges Born, vanaf zijn overname door het Zeepreventorium, tot aan zijn sluiting enkele jaren later.

Preventorium Georges Born


Bouw van het zwembad midden in de binnenplaats

Het preventorium Georges Born was eigenlijk een duplikaat in het klein van het zeepreventorium, met zijn eigen radiografiekamer, kinesiezaal en laboratorium. Zelfs een tandartspraktijk was aanwezig, zoals in het zeepreventorium! Het was dan ook niet verwonderlijk dat beide instellingen nauw gingen samenwerken vanaf 1969. Dokter Raveschot werd naar het Georges Born gedetacheerd, samen met Gilberte Moreau. Dit waren ook de hoogdagen van beide instellingen, toen in totaal een kleine duizendtal kinderen opgenomen was. De Georges Born verzogde vooral de jongere kinderen.

Le Georges Born était une version réduite du préventorium marin, avec sa salle de radiologie, de kinésie et son labo. Même un cabinet de dentiste était présent, tout comme au préventorium marin. Il était donc normal que les deux institutions se sont regroupées à partir de 1969. le docteur Raveschot et l'infirmière-chef Gilberte Moreau furent détachés vers le Georges Born. Nous sommes à l'apogée des deux institutions, qui comptaient ensemble près d'un millier de patients asthmatiques. Le Georges Born s'occupait surtout des plus jeunes enfants.

Le Georges Born était situé près de la mer, uniquement séparé de celle-ci par les dunes et la Route Royale. Des photos aériennes plus récentes de l'établissement montrent que des fagots furent aussi plantés dans les dunes, une des activités récurrentes organisées par pappie Francis (compare les deux dernières photos en haut à gauche).


Foto Frans Callenaere

De Georges Born is ideaal gelegen aan de zee, gescheiden van de duinen door de Koninklijke baan naar De Haan. Op de eerste luchtfoto links zie je de duinen en het strand bovenaan het beeld. Recentere luchtfoto's tonen dat er ook takkebossen geplant werden in de duinen rond het preventorium, een aktiviteit dat zijn bloeiperiode kende in het zeepreventorium onder leiding van pappie takkebos (vergelijk de twee laatste foto's foto's boven links).

Beide instellingen moesten een zeewaterzwembad hebben. Er werd dan ook een zwembad gebouwd op de binnenkoer van het gebouw (de twee volgende foto's tonen de situatie vòòr en tijdens; ik heb nog geen foto gevonden nà).

Les deux institutions se devaient d'avoir une piscine d'eau de mer. Une piscine fut construite sur la cour intérieure du batiment (les deux photos suivantes montrent la situation avant et pendant; je n'ai encore rien trouvé après).

Les photos montrent la manière de construite: on ne touche pas au batiment original avec son corridor, mais un mur est ajouté pour supporter le toit central.

De foto's tonen heel goed de gevolgde werkwijze: het origineel gebouw met zijn buitengang wordt niet gewijzigd, men bouwt gewoon een muur om het nieuw dak te dragen.


Halverwege de jaren '70 begonnen de moeilijke tijden als gevolg van de petroleumkrisis. Er werd moeilijker en moeilijker om een kind opgenomen te krijgen (de staatsschuld moest aangezuiverd worden —toen al!). Aangezien het preventorium enkel kon beschikken op een vaste toelage per opgenomen kind (dit is nog steeds het geval met het zeepreventorium) werd besloten de Georges Born over te dragen aan de sossen en de overgebleven kinderen over te hevelen naar de nabijgelegen zeepreventorium. De socialistische mutualiteit brak het gebouw volledig af en geen haan die er naar kraaide.


Sinterklaas in Georges Born, 6 december 1969

Les années 70 nous apporteront la crise du pétrole. Il devint de plus en plus difficile de placer un enfant (les finances de l'état devaient être assainies, tiens, c'est pas neuf ca!). Comme le préventorium ne disposait que d'une allocation fixe par enfant placé (c'est encore le cas avec le préventorium marin), il fut décidé de se séparer du Georges Born et de le refiler aux socialistes (qui ne sont pas regardant question de gestion d'un budget). La première chose que la mutualité socialiste a fait, c'est de totalement raser le batiment.


Fancy Fair in Georges Born
"Hier nog twee foto's uit 1970 waarvan de eerste een momentopname is van de vrouwelijke pediater die naar ik mij herinner enkele jaren later overleden is.  Haar naam zou ik moeten opzoeken maar de andere monitrices zijn  rechts Van Landeghem en in het midden Juffrouw Bonte." Foto rechts van Frans Callenaere.

From: "guido van peeterssen" <guido.van.peeterssen@telenet.be>
To: "Marc Doigny"
Subject: Zeepreventorium

Wat betreft je vraag over het verschil tussen het Zeepreventorium en de Georges Born: Ik geloof dat we daar een heel grote vrijheid hadden in vergelijking met het Zeepreventorium. We hadden daar buiten de kleintjes maar drie leefgroepen: de Speelvogels, de Mustangs en de Lost & Found.
Die bedisselden bijna alles onder elkaar en gingen vaak in groep met een uitgebreide delegatie protesteren vanzodra het niet naar hun zin was. Ik denk dat ze ons daar vanuit het Zeepreventorium liever met rust lieten waardoor er in Wenduine een heel andere sfeer heerste. Om je een voorbeeld te geven: toen ik meespeelde in een volleybal ploeg mocht ik wel binnen in het Zeepreventorium om te sporten maar niet in de bar. Daardoor moest ik onmiddelijk na de training afscheid nemen van de andere sporters. Dit was ondenkbaar in de Georges Born: daar zat ik wel mee in de bar. Om je maar een voorbeeld te geven.

25.04.2015 - 09:39:21 Schaus Patrick
Schitterende site, ik ben dat blond ventje in rode trui op de laatste foto, verbleef eerst in Georges Born, daarna nog verschillende jaren in De Haan.

Le Coq avait encore d'autres préventoriums dans sa poche: le "Gai Séjour/Vrolijk verblijf" au Vosseslag (maintenant également démoli), le "Home du Grand Air de Liège" sur le driftweg (ce centre héberge maintenant des enfants handicapés mentaux) et le "Home Familia" (totalement rasé). Après mon séjour au préventorium marin, mon père louait un appartement au Vosseslag et j'allais parfois au Gai Séjour pour une cure d'oxygène quand l'asthme devenait trop fort.

De Haan kende nog andere preventoria: de "Gai Séjour/Vrolijk verblijf" aan de Vosseslag (nu met de grond gelijk gemaakt) en de "Home du Grand Air de Liège" aan de driftweg, thans MPI. Over het leven in de Georges Born kan ik u helaas niets vertellen, ik heb enkel in de "Home Familia" en in het zeepreventorium gezeten. Iedereen die meer informatie heeft over de Georges Born (anekdotes of foto's) mag mij gerust mailen: Marc Doigny.

Het Georges Born voor zijn overname door het Zeepreventorium.

Wat is het preventorium Georges Born geworden? Het lijkt mij een gevangenis voor zware kriminelen (misschien dat pedopappies er levenslang in opgesloten worden?) De branding klinkt wel echt vagevuurachtig.

Is het echt niet mogelijk een mooi gebouw neer te zetten? Ik vrees het ergste voor wat er in de plaats van het medisch paviljoen in het zeepreventorium zal komen...

23.11.2009 - 14:36:20 Henk D’hulst
Eerst en vooral gefeliciteerd met uw uitgebreide site betreft het zeepreventorium. Ik heb er mij al enkele uren op vergaapt.
Zelf was ik in ’72-’73 in de Georges Born in Wenduine. In ’74 was ik in De Haan.
Toen ik uw site had ontdekt was teruggrijpen naar mijn (weinige) eigen foto’s een eerste reactie. Rond de gebouwen van de Georges Born sta ik te pronken bij de fameuze witte sloep, die ondertussen was verplaatst van de voortuin (zoals op uw site) naar de zijkant van het gebouw naar wat je een soort speelpleintje kon noemen. De speeltuigen waren, naast de sloep, oa. een houten trein en een labyrint in 3 verdiepingen. Komiek was ook de aanwezigheid van een duiventilletje. Op het terrein bevond zich ook een paardenstal en huifkar. Het zwembad op de binnenplaats was er al. Je kon op het zwembad neerkijken vanop de gaanderij er rond. In het zwembad was een hoekje afgezet d.m.v. een houten leuning die in het water stond. Wij zaten als 5-jarige ukkies in ons blootje (zwembroekjes hadden we niet) op de rand en werden één voor één in het water gegooid en vervolgens terug op de boord gezet. Jammer genoeg ben ook ik niet in het bezit van een foto van het zwembad. Ik herinner mij nog levendig de vele vingerprikken in de medische boeg en vooral het wachten daartoe in die bewuste gang met zicht op ’t zwembad… Ik meen mij te herinneren dat voor de Georges Born, rechts van de oprit een waterbassain lag.??.
Mijn Mammie was Jacky, ook later in De Haan. Onlangs liep ik terug door de tunnel in De Haan (na 36 jaar!) en probeerde ik mijn kinderen eens te laten delen van mijn herinneringen en vooral van de gedachte dat je eensklaps voor langere tijd in een vreemde omgeving wordt gedropt met weinig bezoekmomenten van ouders of familie, ’t was niet altijd makkelijk…

Vriendelijke groeten

Henk D’hulst

23.11.2009 - 20:17:48 frans callenaere
@Henk

uw mamie was Jacky Scheire die ik zelf nog gekend heb toen ik daar hoofdopvoeder was

23.09.2013 - 17:08:46 raf de proost
Ik heb een aantal zomer als "opvoeder" doorgebracht in George Born. Er was constant een nijpend te kort aan personeel, geld en andere middelen. Het was er echt behelpen. Terwijl in De Haan al een moderne wind waaide bleef Wenduine - wellicht onder druk van de ouder wordende directie (hoofdzakelijk Franstalig). Ook toen ik als patiënt in De Haan verbleef werden er weekend gewerkt in Wenduine. Dat was een aangenaam tijdsverdrijf zeker als je de gezellig bar in de kelder erbij nam. Ik herinner me de Poppenstoet van Louis Neefs die we de groep aanleerden, de bezoekdagen met telkens opnieuw de opmerking dat de Franstalige kinderen te veel Nederlands hoorden/spraken. In mijn herinnering werden de kinderen er wel goed verzorgd, netjes en goed eten. In de zomer als er stagiairs kwamen sliepen we samen in grote kamers boven de inkom. Op een nacht grote strooptocht, alle beha's van de vrouwelijke collega's werden aan elkaar geknoopt en aan de vlaggenmast voor de hoofdingang gehangen. Groot schandaal uiteraard. 's Anderendaags hingen er allemaal mannenkleding met dichtgenaaide broekspijpen. De wraak was zoet. Kortom mooie herinneringen.

03.01.2015 - 13:01:46 jans petrus
Ik heb in de jaren 60 als negenjarige jongen 9 maanden wegens astma in het preventorium verbleven, het was als in verbeteringsgesticht, wat ik daar meegemaakt heb grenst aan mishandeling.

Als nederlandstalig werd je zowiezo als mindere behandeld terwijl de grote franstalige meerderheid er iets beter vanafkwam.
Het is de meest traumatische wat ik in mijn leven heb meegemaakt, en ik hoop uit het diepst van mijn hart dat dergelijke instellingen niet meer bestaan.

10.12.2020 - 13:30:03 ingrid van cauwenbergh
Ik deel volledig de ervaring van de Heer Jans Petrus. Ik heb lang nachtmerries gehad over de mishandelingen die ik daar heb gezien en ervaren. Een echte schande. De emotionele impact die deze instelling op mij heeft gehad zal ik heel mijn leven meedragen.

11.12.2020 - 16:53:13 frans
Jans en Ingrid : de situatie waarvan u spreekt is deze van de tijd vooraf aan de overname van de G. Born door het preventorium van De Haan. Toestanden zoals u beschrijft waren werkelijkheid maar na de samenwerking met De Haan zijn deze verdwenen tot groter profijt en geluk van de kinderen.

17.02.2021 - 19:17:06 Luc
Verbleef er als zesjarige met astmatiforme bronchitis van 04/69 t/m 03/70. Herinner me de vele kinderen, de slaapzaal, de eerste lessen in hurkzit (de naam van de lerares ben ik vergeten), het bezoek van de Sint en de spelletjes en oefeningen op het strand om het lichaam aan te sterken (het jodium in de zeelucht is goed voor je, zei mijn moeder altijd). De eerste weken was het hard, mijn ouders kwamen enkel langs op zondagnamiddag. Ze kochten later een caravan en stonden op camping Ter Duinen bij boer Constant ts De Haan en Wenduine. Na enkele maanden kreeg ik toelating om enkele dagen bij hen te verblijven, maar kreeg weer een aanval en moest terug binnen :-c. Enkele jaren later waren de aanvallen gelukkig voorbij.

13.03.2021 - 16:26:49 buttafuoco francesco
Ben als 7jarig (franstalig) in het jaar 1956 in in georges born wenduin geweest;alowel ik dankbaar ben voor de gezondheid zorgen:moet ik gelijk hier boven jan en ingrid geven.herrinerig me zelf dat we moesten in rangen wandelen met armen in de rug gekruist en als wij voor de lijder kwamen moesten salueren met de hooft omlaag:

Code à introduire

In te geven kode