Afbraak - démolition

Afscheid van den Hélio Afbraak van den Hélio Schenking van de familie Urbain

Le pavillon médical avait de nombreux noms, dont celui d'Hélio-Marin qui revient souvent sur les lèvres, maintenant que la batiment est en proie aux démolisseurs. Ce nom a une connotation plus positive que le nom officiel qui est trop froid. Ce batiment a aussi reçu le mon de pavillon Joséphine Charlotte, mais ce nom n'a presque jamais été utilisé. Het Galjoen (le galion) était le nom pour les enfants (aussi très peu usité)

Tout est déversé dehors par les démolisseurs: tu remarqueras la corde où étaient enfilé des mousses blanches et rouges et qui était utilisée un temps dans la piscine.

Bij de afbraakwerken wordt alles naar buiten gegooid: op een hoopje merk je de koord met de witte en rode boeien die een tijdje in het zeewaterzwembad gebruikt werd om het (toch wel erg kleine) zwembad nog verder te onderverdelen in twee lanen. Olympische zwembaden hadden dergelijke scheidingen, dus moest het prevent dat ook hebben.

J'ai récupéré un dernier drapeau du zeepreventorium
que le personnel a oublié d'emporter

Ik heb nog een laatste vlag kunnen redden van de Hélio-Marin;
een vlag dat het zeepreventorium had vergeten af te halen.

Tussen de redelijk vervallen kamers van het Hélio-Marin zie je dan plots een volledig vernieuwde kamer of een keukentje, schenking van een familie aan het preventorium. Verschillende kamers zijn zo gerenoveerd (dit moet recentelijk zijn gebeurd). Ik heb zo het vermoeden dat er in die kamers overleden mucopatientjes hebben geleefd (mucopatienten moeten dubbel zo vaak eten als gewone kinderen). Dat de met zorg opgeknapte kamers nu afgebroken worden maakt het nog schrijnender!

Entre les chambres relativement délabrées (le batiment n'a plus été entretenu depuis près de dix ans; en fait depuis que la direction a décidé d'abattre l'Hélio Marin), tu remarqueras brusquement une chambre ou une petite cuisine en parfait état, don des parents d'un malade. La rénovation me semble assez récente et a dû coûter une belle somme! J'ai l'impression que ces chambres ont hébergé des patients atteints de mucoviscidose (cela explique la cuisine: ces enfants doivent manger nettement plus que les enfants ordinaires). Le fait que ces chambres restaurées avec amour doivent étre démolies rend la situation très pénible.

De interieurfoto's dateren van een vorig bezoek, toen het gebouw nog in eigendom was van het zeepreventorium

Op 5 november ligt het terrein achter het medisch paviljoen vol met bierblikjes (Jupiler) en halve-literflessen cola. De foto's geven eigenlijk niet goed weer hoe groot de rommelberg is. Deze rommel is niet achtergelaten door de kinderen, maar door de mensen die het medisch paviljoen aan het plunderen zijn. Een betere benaming is er niet voor: het zijn duidelijk geen werknemers (want we zitten in het bouwverlof) en de mensen dragen niet de verplichte veiligheidsuitrusting. Overigens is het zeepreventorium op dit ogenblik niet meer eigenaar van het gebouw.

Le pavillon médical vient d'être vendu à la firme de démolition: l'Hélio-Marin n'appartient déjà plus au zeepreventorium. Même les gens du préventorium ne peuvent plus y entrer!
J'ai mal au cœur quand je vois dans quel état le batiment est actuellement: il y a à peine trente ans il était renommé dans le monde entier.
Comme il n'y a plus de courant, les ouvriers ont défoncé le toit pour avoir un peu de lumière dans les combles: il sont à la recherche d'objets de valeur (on ne sait jamais...): ils ont récupéré des planches et des portes intérieures qui peuvent encore servir.

Op dit ogenblik is het medisch paviljoen reeds aan de firma voor de afbraak verkocht. Zelfs de mensen van het zeepreventorium mogen niet meer binnen; het is hun eigendom niet meer! Alles moet eraan geloven: de liften, de leidingen van de centrale verwarming, de radiatoren. Als de arbeiders het te warm hebben (en het is deze week vrij warm geweest), dan doen ze het raam niet op een kier, neen, ze breken die gewoon open. Ook hebben ze gaten in het dak geslagen om wat licht binnen te laten, want de elektriciteit is afgesloten. Ze zijn op zoek naar bruikbare spullen: ze hebben de binnendeuren en het houtwerk keurig afgebroken. Het gebouw in een dergelijke staat is een heel treurig zicht. Echt sekuur gaan ze niet te werk: ze gooien gewoon alles wat ze tegenkomen door het raam. Toen we langskwamen waren ze bezig met een paar tussendeuren door de ramen te kieperen.

Hélio-Marin eind oktober 2006 Le pavillon médical fin octobre 2006 Le pavillon médical 7 (haut) et 9 (bas) novembre 2006 10 novembre 2006 (bas) 11 novembre 2006 (bas) 14 novembre 2006 (bas) In een paar seconden worden de volle bakstenen muren verbrijzeld. De "aligator" heeft heelwat meer moeite om de betonnen binnenmuren af te breken! Het gebouw was echt gebouwd om honderd jaar mee te gaan. Les gros murs en brique pleine sont découpés en quelques secondes. L'aligator a nettement plus de peine a venir à bout des murs intérieurs en béton armé.

Zicht van de westervleugel:

De infirmerie

Photo de l'aile ouest à gauche: l'infirmerie est en train d'être démolie (photo prise du bunker situé sur les "nouveaux terrains"). Si tu regardes bien, tu verras un texte écrit par les habitants avant de quitter les lieux: "Een eigen thuis, een plek onder de zon, en altijd iemand in de buurt, die van je houden kon": Une maison à soi sous le soleil, et quelqu'un à tes cotés qui t'aime (texte d'une chanson flamande très connue de René Froger).

Foto van de westervleugel (genomen vanaf een bunker op de "nieuwe terreinen"); ze zijn bezig de infirmerie aan het slopen. Als je goed kijkt, zie je nog één van de teksten die in de laatste dagen door het personeel en de kinderen op de muren geschreven werd (enkel zichtbaar op de uitvergroting).

Le batiment construit en 1938 est un des premiers à utiliser le béton armé recouvert de briques. Il a fallu près de deux ans pour le construire: sa démolition sera terminée en une semaine. La construction des nouveaux batiments, commencée au printemps 2006 durera jusqu'en 2009, donc trois ans.

Les escaliers monumentaux (en marbre!) sont la raison principale de la destruction du batiment: situés tous deux au centre du batiment, ils n'offrent aucune garantie en cas d'incendie.

De mooie trappen zijn eigenlijk de oorzaak dat het gebouw afgebroken moest worden: beide waren centraal gelegen en waren zeer onveilig in geval van brand.

Deze teksten werden op de muur van de infirmerie geschreven bij het verlaten van het gebouw. De tekst ligt nu, gescheurd, tussen de rommel en het puin (foto's links).

Certains des textes écrits sur les murs se retrouvent parmi les débris.

Op 14 november is de volledige noordelijke middenstuk weg. Nu merk je pas goed de liftinstallatie onder het dak (de oosterlift is al in de schacht gevallen). De machinekamer is duidelijk nadien bijgeplaatst, maar reeds bij de construktie van het gebouw werden er liftkokers voorzien. Zolang de middenvleugel aanwezig was, vielen beide machinekamers op het dak eigenlijk niet op.

Met één tik tegen het dak stort het geheel in elkaar en komt de liftmotor bloot te staan — beide foto's links zijn op een paar seconden van elkaar genomen. De mensen van de afbraakwerken hebben heelwat meer moeite om de rest van de het gebouw te slopen, en dan vooral de heel stevige betonnen balken in het middenstuk.

De installatie van de liften is redelijk oud. De liften waren in ieder geval al aanwezig in de jaren '70. In die tijd was een lift een uitzondering, nu zijn dergelijke liften veel te klein (niet voorzien om bedden mee te nemen).

Motorvermogenregeling bestond er toen niet voor "huishoudelijk gebruik" (de liften in de atomium in 1958 konden beschikken over een reeks diepblauw oplichtende thyratrons, dit zijn hoog vermogen radiobuizen om door middel van fase-aansijding het motorvermogen te regelen). Vermogenregeling bestond enkel uit een ster-driehoekschakeling.
Indien er geen regeling van het motorvermogen aanwezig was, werd om de schokken bij het aanzetten en stoppen van de motor te vermijden, de motor uitgerust met een zware vliegwiel, dat direkt op de motoras gemonteerd was. Ja, ik weet het, het is een rare volzin, maar het is nu al middernacht gepasseerd. Eén van de motoren in in de schacht gevallen, de andere in op de afvalberg terechtgekomen. Op de foto merkt je het niet goed, maar de motor was een meter hoog.

Deux cages d'ascenseurs étaient prévues dans le batiment dès sa construction, mais les ascenseurs n'ont été placés que plus tard: tu remarqueras que les deux salles des machines ne sont pas intégrées au toit. Tant que la partie centrale était présente, cela ne se remarquait pas. Les ascenseurs étaient déjà présents en 1970.
D'un seul coup de museau, et tout le toit s'effondre, laissant apparaitre le moteur de l'ascenseur. Un des deux moteurs est déjà tombé dans la cage. L'installation faisait plus d'un metre de hauteur, cela ne se remarque pas bien sur la photo.

Een week later, toen ook de laatste vleugel van het gebouw werd verbrijzeld heb ik tussen het puin zitten rondlopen. Geen Calimero. Dus heeft het toch kunnen wegvliegen. Om af te sluiten met een positieve noot.